vrijdag 27 november 2009

Werken en leven in Nicaragua: het leven zoals het is…

Een onderdeel van mijn werk is het uitwerken van een handleiding in basiskinesitherapie. Deze bevat richtlijnen en informatie voor ouders van een kind met een handicap. Heel basis maar wel zaken die heel belangrijk zijn voor de ontwikkeling van het kind.

Onder andere de vertegenwoordigers van het RBC werken nu met mij. Dat zijn personen die in de verafgelegen dorpjes in contact staan met de families van gehandicapte personen. Zij kregen vorige maand een eerste versie. Vanmorgen hadden we een ontmoeting waarbij ik uitgebreider inging op de thema’s die de handleiding bevat. Bedoeling is ook dat ideeen, vragen en wijzigingen aangebracht worden door de vertegenwoordigers. Participatie heet dat. (als je dat woord niet kent, krijg je geen werk in de cooperatie)

Wat volgt is een stukje ‘’werken en leven in Nicaragua: het leven zoals het is’’

Aanvang was gepland om 8u. In totaal zijn waren er 15 personen die zouden komen. Wie was er aanwezig om 8u? Niemand. Enkel God en de Heilige Geest. (als ik het huis van een vriend verlaat, worden zij altijd met me meegestuurd door zijn evangelische moeder) Aanwezigheid om 8u45: 3 personen. Uiteindelijk om 9u15 begonnen met 6 aanwezigen.

Het te laat komen in het Zuiden is natuurlijk geen nieuw thema. Ik heb er ook totaal geen probleem mee. Echter, hier in Nicaragua heb ik het soms iets moeilijker om me aan te passen dan in Afrika. Hier zijn er 2 verschillende wetten/systemen/normen.... De mensen weten wat op tijd komen is. Als je een bus neemt naar Managua, start die stipt op de minuut en niemand komt te laat. Als er echter gewerkt moet worden....
In Ghana daarentegen gebeurde alles overal en altijd met vertraging. Daar kon ik er me dus veel beter op afstellen. Zelfs het nieuws van 19u begon er pas om 20u20....

Het eerste stuk van mijn discours was een sensibilisatie. In de dorpen is er geen kine, dus de familie moet zelf voor een groot stuk instaan voor preventie van contracturen, stimuleren van ontwikkeling,... Om indruk te maken toonde ik enkele typische gringovideo’s met de boodschap: ‘’Yes, I can!’’ Zowel de vertegenwoordigers als de ouders moeten geloven in hun kunnen en in een toekomst...

Vb: http://www.youtube.com/watch?v=VJMbk9dtpdY

Vervolgens een veel minder spectaculair, maar belangrijker deel. Alles ivm kinesitherapie. Op het einde van de voormiddag vroeg ik naar vragen, voorstellen, commentaren ivm de handleiding en de presentatie. En wat kwam er over de bus? 2 vragen over kine en 7 over de video’s. Tja......

Zo gaat dat wel vaker. Een kritische geest is toch ook een product van onze cultuur en onderwijssysteem. Als ik hier een voorstel doe of iets presenteer is het antwoord dan ook altijd: Amai Hans, heel goed !! (tuanis, deacachimba,...)

Wat ik hier vaak moet uitleggen is dat niet elk kind met een handicap per definitie een rolstoel en een operatie nodig heeft. Veel kinderen die zich moeilijkheden hebben om te stappen krijgen bijvoorbeeld een rolstoel via een of andere donatie. Gevolg is dat het kind een jaar later totaal niet meer kan stappen. Nog een jaar later is de rolstoel kapot. Echter, rolstoelen doneren is een van de meest sexy manieren om te steunen...
(op nr 2, verkoopt ook heel goed: projecten met comedores comunales (eetplaatsen) met gratis eten voor de kinderen in de dorpen. Waar ziten de 5 fouten?)

Volgens mij levert het RBC-project mooi werk. Echter, het kan altijd beter. Als cooperant moet je kritisch zijn en dat ben ik graag. Enkel opletten voor de adder in het gras: cynisme....

woensdag 18 november 2009

Residentie en andere avonturen

Nadat ik op 26 oktober met de directrice van de mirgratiedientst was gaan babbelen schreef ik dat ik een goed voorgevoel had. Om de een of andere reden wilde zij mij helpen. En ja hoor, enkele dagen later kreeg ik een telefoontje dat het zaakje geregeld was.

Ik dus op 3 november op naar Managua, voor de 4de keer. Eens aangekomen zeggen ze mij dat ik een uur moet wachten. Na dat uur begin ik druk te zetten op het vrouwtje aan het loket. (heb ik geleerd, anders gebeurt er niets) Een half uur en 3 bezoeken aan haar loket later kwam de kat uit de mouw. Bleek dat hun systeem plat lag en mijn residentie kon niet in orde gebracht worden. Nadat mijn gezicht blauw-groen en geel had uitgeslagen zei ik vriendelijk vaarwel. (ook dat heb ik geleerd, kwaad worden helpt niet)

Nadat ik mij telefonisch verzekerd had dat ze hun systeem teruggevonden hadden ging ik opnieuw naar Managua. Op vrijdag den 13de, het lot uitdagen heet dat... Aankomen in de grote, chaotische zaal van de migratiedienst voelde ondertussen al bijna aan als thuiskomen, zo gewend was ik het al. En wonder boven wonder, in een uur tijd had ik mijn felbegeerde kaartje in mijn handen!! Ik heb het circus van de Nicaraguaanse migratiedienst doorstaan....

Wachtend op mijn kaartje sloeg ik een babbeltje met een gepensioneerde gringo. (amerikaan) Deze nodigde me uit om het weekend door te brengen in Masachapa, een vissersdorpje aan de Stille Oceaan. Den Wallace, zo heette mijn nieuwe vriend, was 83 jaar maar met hulp van zijn wandelstok nog behoorlijk fit. Hij had over gans de wereld gewerkt voor den petrolindustrie. Beetje schizofeen. Terwijl wij met Volens aan ‘economia solidaria’ proberen te bouwen, was ik bij iemand beland die waarschijnlijk eerder dacht aan maximale winst en al zijn gevolgen... Maar soit, der waren genoeg andere onderwerpen om over te babbelen. Bijvoorbeeld de Belgisch Congo....

Wat bleek... ‘’Weet jij eigenlijk waarom ik je uitgenodigd heb?’’ Tja...nee.... ‘’Omdat je belg bent’’ Bleek dat hij in Congo gewerkt had in de jaren ’50 tot na de onafhankelijkheid. Hij had den besten tijd van zijn leven doorgebracht met Belgen, zei hij. Wat een absurd moment was me dat. Ik zat ’s avonds in godvergeten dorpje in Nicaragua, met een gringo te kijken naar foto’s uit 1954 van Congo en van de expo 58 en Brussel... Die man trok zelfs een stuk Belgisch pensioen.Congo was zijn eerste buitenlandse ervaring geweest en mij leek zijn neokoloniale geest nog niet uitgedoofd. Hij had een kast van een huis, volledig uitgerust met huisvrouwtje, tuinman en chauffeur. Hoewel hij me ze leek te respecteren, stond mijn toon tegenover hen me niet aan. Leek me soms iets te blafferig... De dorpelingen kregen wel een goeiedag, maar toch redelijk vanuit de hoogte gezeten in zijn fietstaxi als een koning op zijn troon.
‘’Everybody hates me in this village, but I don’t mind...’’
Toen de politie hem onderweg wilde doen stoppen reed hij droogjes door.... Niet te doen:
‘’Sorry men, I saw you too late’’
Hij moest ook naar zijn schrijnwerker gaan want op het nieuws had hij gezien dat er een lading mahonyhout (mag niet gekapt worden) in beslag werd genomen door de politie.
‘’Eventjes checken of dat mijn bestelling niet is’’

Er waren maar liefst 3 wegen vanuit Managua naar deze regio. Nadat er al 2 waren, werd er recent een 3de bijgelegd. Prachtige weg door de groene bergen. Waarom? Omdat Arnulfo Aleman, ex-president en goeie vriend van de huidige clown, Daniel Ortega, een huis (kasteel) heeft langs die weg.... Zo gaat dat hier...

Er werd voor mij een visser uitgezocht en men regelde dat ik zaterdag mee kon gaan vissen. Om 5 u ’s morgens werd ons bootje naar de zee gerold op boomstammen en hopla weg waren we. Ons bootje heette Morena en mijn kompanen Shanghai, Ariel, Carlo en Richard. Had sandwichen en sigaretten mee, kwestie van vrienden te maken. Vooral de sigaretten hadden succes. De zon rees op uit de zee en na een uur kwamen we aan bij onze netten, die er de dag ervoor uitgegooid waren. Nu is dit een simpele zaak: zowaar met GPS. Hoe ze dat vroeger deden weet ik niet, maar ze deden het.
We trokken de netten binnen, terwijl den Carlo de vissen al bewerkte. Het was een magere vangst. Enkel genoeg om de benzine voor de motor te betalen. 5 uur op zee beulen voor niets...maar dat kon de sfeer niet bederven.



’s Middags ging ik naar het nabijgelegen San Rafael del Sur. Daar waren het dorpsfeesten en in Nicaragua gaat dat bijna altijd gepaard met ‘’Stiereke-rijd’’ Wat houd dat in: in een arena spelen de mannen van het dorp cowboy. De zatsten/zotsten kruipen op de stier en hopla: ‘brood en spelen’!!
Zondags nam ik afscheid van den Wallace en keerde terug naar mijn iets bescheidener nestje in Esteli...

Miljaar, was me dat een echte gringo, meer cliche kon bijna niet:
- toen we in zijn auto stapten, was de eerste vraag: ‘’Ge zijt toch gene linksen e?!’’ Euh.... nee nee....
- eerst passeerden we langs een Subway voor een sandwich. Toen ze een zakje hadden om de restjes mee te geven was hij dolenthousisast: ‘’What a great idea!!’’
- om te slapen had hij een drankje mee naar bed: een Coca-Cola....
- ‘’Wat? Leven jullie met 3 in een huis zonder televisie???’’
- Hij keek via sateliet altijd naar Fox News, ferm rechts. Items waren hoe slecht Obama wel is en een soldaat die zijn compaƱeros had doodgeschoten. Was het wel gene moslim zeker....

Gegroet!

woensdag 11 november 2009

Orkaan Ida

Het is niet mijn gewoonte uit te pakken met miserie. Dat is er al genoeg. Maar toch een overpeinzing (zo zegt een collega dat) over een stukje actualiteit uit Nicaragua:

Vorige week donderdag passeerde aan de Caraibische kust orkaan Ida en haalde er verwoestend uit. Gevolg: miserie en ellende. Het gebied is een van de armste streken van het tweede armste land van Latijns-Amerika. Net zij worden telkens weer getroffen door de orkanen. De gevolgen van orkaan Mitch (1998) en Felix (2007)zijn er nog zichtbaar en hopla, daar is de volgende weer. De dorpjes die bestaan uit houten huisjes met daken uit bladeren worden in luttele minuten van de kaart geveegd. (daken uit bladeren zijn dan wel leuker voor de foto’s dan metalen golfplaten, echter, de realiteit is dat die symbool staan voor armoede. Jaarlijks moeten die vervangen worden, gemakkelijk 1 week werk. Sterk en duurzaam zijn ze niet.)

In juli ben ik in een verlengd weekend tot in dat gebied geweest. Na 20 uur (!!) bussen over de slechtste wegen van het land bereikt ik Bonanza in het gebied dat bekend staat als de ‘driehoek van de mijnen’ De bus moest ’s nachts tweemaal gerepareerd worden. Een keer was de radiator lek. Deze werd gestopt door een plastieken vork te smelten. Via een evangelischen typ kon ik er dorpjes van de Mayanga-indianen bezoeken. Daarvan zijn er nog ongeveer 9000. Ik werd er binnengeleid in enkele huizen voor medische raad omdat ik ‘doctor’ ben. Hetgeen ik er gezien heb is extreme armoede.

Het zien van armoede doet me weinig (pauvrete, c'est pas la misere), van extreme armoede daarentegen sta ik aan de grond genageld met tranen in m’n ogen. Er werd eenmaal per dag gegeten. Menu: pap van geplette bananen en water. Heb er een ondervoed kind gezien van 3 jaar dat kleiner was dan zijn neef van 9 maanden.

De wetenschap dat die mensen opnieuw getroffen zijn maakt me triest...

De uitloper van de orkaan zorgde bij ons vorige zaterdag voor een dag regen, zonder problemen echter. In El Salvador echter zorgden de regens voor 157 doden.