Mijn werk, PAPSDSK

Nadat ik eerder uitgelegd heb wie mijn werkgever BTC is, kan ik nu specifieker ingaan op het project waar ik voor werk. Mijn project situeert zich in het domein van de gezondheidszorg en heeft de sexy naam: PAPSDSK. (spreek uit: paps-dee-is-kaa of papsdesk)

PAPSDSK staat voor: Programme d’Appui institutionnel à la conception et la  mise en oeuvre du Plan Stratégique de Développement Sanitaire de la ville de Kigali. Al veel wijzer ?

Sinds 2006 voert Rwanda in verschillende fases een decentralisatie door waarbij bevoegdheden van het centrale niveau naar de provincies en districten overgeheveld worden. PAPSDSK werkt in de 3 districten van Kigali, de hoofdstad. Ons algemene doel is gans het gezondheidssysteem van Kigali aan te passen aan de noden van de sterk groeiende bevolking. (nu ongeveer 1 miljoen, in 2020 min of meer het dubbel)

Aangezien BTC aan bilaterale coöperatie doet, is elk project dus ‘geankerd’ aan een instantie van de Rwandese overheid. Onze partner is het stadsbestuur van Kigali..Zoals de naam PAPSDSK uitlegt, is ons doel het uitwerken en implementeren van een Strategisch Plan. Dit specifiek voor de urbane context van Kigali. Echter, naast dit objectief dat zich vooral op institutioneel niveau situeert, ondersteunt ons project ook gans het gezondheidssysteem in een bredere context.

Enkele activiteiten:

- coördineren van de activiteiten van Stad Kigali in het domein van de gezondheidszorg

- financieren van prioritaire investeringen: bouw 7 gezondheidscentra, aankoop medisch  
  materiaal,…

- verschillende ziekenhuizen onderling netwerken

- informatiesysteem ondersteunen (das mijn domein, later meer…)

- opleiden van gespecialiseerd medisch personeel

- schoolgezondheid

Ons project loopt 4 jaar en het budget bestaat uit 15 miljoen lieve eurootjes. Daar kun je al eens iets mee doen, he?

BTC, wa is da?

Het is windstil geweest op deze blog, maar daar zou komende weken verandering in moeten komen. Ik zal eens proberen te schetsen wat ik hier doe. Echter, om het overzichtelijk te houden, zal ik dit zowaar structureel aanpakken. Dus, vooraleer mijn project en mijn functie uit de doeken te doen, beschrijf ik eens BTC en z'n context, mijn werkgever.

Hiervoor neem ik voor 99 procent een blogstuk over van collega BTC-junior Hanne Michiel. Niet uit luiheid, echt waar, gewoon omdat ik het zelf niet beter/leuker zou kunnen beschrijven.

Dus vanaf hier gaan alle honneurs naar Hanne:

De grote Belgische steden werden de laatste jaren geteisterd door een nieuw fenomeen: ‘wervers’, oftewel jongens en meisjes, gewapend met clipboard, pen en flashy regenjas die uw doorgang naar het station, de winkelstraat of het park vastberaden versperden. Hun missie: u (hier gaan we weer) ‘sensibiliseren’ voor hun goede doel in kwestie -Oxfam solidariteit, WWF, Amnesty International, UNICEF,..- en, vooral, uw hart en uw portefeuille openstellen voor ditzelfde doel. Minstens éénmaal heeft u uw trein gemist en zeker één van hen heeft u intussen overtuigd van het nut van het werk van zijn of haar organisatie, de noodzaak dit werk onafhankelijk te blijven uitvoeren en bijgevolg van de cruciale impact van uw bijdrage. Al was het maar om de volgende keer met een brede grijns te kunnen zeggen: ‘maar ik ben al donor’ en zo zonder gewetensbezwaren de andere wervers af te wimpelen en uw trein van 18u24 te halen. Of omdat u het beeld van een uitgeregend jong meisje met grote hoopvolle ogen op uw gemoed werkte als Clouseau in zijn betere dagen. En ach, twee en een halve euro per maand, wat is dat nu?! Fiscaal attest inbegrepen!

 De BTC -Belgische Technische Cooperatie- belooft plechtig uw doorgang naar het station nooit te versperren, niet te smeken om een doorlopende opdracht, neen, u hoeft zelfs geen balpen of sleutelhanger te kopen, en ook een eenmalige schenking of legaat is niet nodig.
En toch is deze organisatie actief in ruim 300 projecten, verspreid over een twinigtal landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika, en stelt zij haar middelen en expertise ter beschikking van de strijd tegen armoede in sectoren zo divers als onderwijs, gezondheidszorg, toegang tot drinkbaar water, voedselzekerheid en good governance.
Bovendien biedt de BTC werk aan een 650-tal personen in binnen- en buitenland, en onderhoudt zij nauwe contacten met de Wereldbank, de Europese Unie, verschillende niet-gouvernementele organisaties en universiteiten.

Waarom wil deze organisatie dan uw geld niet?! Simpel: ze heeft het al. De BTC is het Belgisch agentschap voor ontwikkelingssamenwerking en wordt dan ook gefinancierd door de Belgische overheid. Met uw belastingsgeld dus. Al is dit vast de reden dat uw vertrouwder bent met pakweg Artsen Zonder Grenzen ‘AZG’ dan met ‘BTC’, dit betekent niet dat zij u niet wil sensibiliseren, overtuigen van haar missie en zich verantwoorden ten aanzien van haar gulle schenkers.

In de praktijk van de ontwikkelingssamenwerking zijn er belangrijkere verschillen tussen niet-gouvernementele organisaties en bilaterale hulp dan de manier waarop ze gefinancierd worden (zeker gezien ook sommige ngo’s voor het merendeel van hun fondsen afhangen van de overheid).
Gouvernementele of bilaterale ontwikkelingssamenwerking impliceert immers dat elk project, elk programma, het resultaat is van een akkoord tussen België en een andere overheid, in mijn geval de Rwandese. Dit betekent dat wij het nationale beleid in de sector waarin we werken moeten respecteren en versterken, en dat we in de meeste gevallen zeer nauw samenwerken met de overheid: een project werkt vaak binnen een bepaald ministerie of met de lokale overheden zoals de provincie.
Dit systeem heeft voor- en nadelen. Zo spreekt het vanzelf dat wij als buitenstaanders niet zomaar projecten kunnen opzetten zonder rekening te houden met de nationale overheid en politiek. Het is immers hun taak om hun land te besturen en op langere termijn te ontwikkelen en te handhaven. Ontwikkelingssamenwerking kan hierbij een handje helpen, dit proces versnellen, ideeën aanreiken maar niet in de plaats van de staat in kwestie komen te staan. Werken met de overheid vermijdt vaak dubbel werk, dubbele investeringen en helpt de inspanningen van verschillende donoren te coördineren. Zo kan het land in kwestie haar eigen taken beter plannen, wat dan weer bijdraagt tot sterker beleid op langere termijn!

Alle BTC-juniors van Rwanda

 De keerzijde van de medaille is dat de interventies van de bilaterale samenwerking zich dus afspelen in en rond bureaucratische pretparken. Heel veel regels die er in de praktijk vaak toe leiden dat onze projecten traag op gang komen, kreunen onder de administratie, en veel tijd besteden aan het volgen van procedures in plaats van het werken met en voor de bevolking! Zeker in een land met een sterke staat zoals Rwanda wegen al deze regels zwaar door. Klein voorbeeldje: in Rwanda wordt zeer streng opgetreden tegen corruptie. De wetten hieromtrent zijn duidelijk. Het is voor een project dan ook niet toegelaten om zomaar te beslissen met wie het samenwerkt -voor het organiseren van opleidingen, het aankopen van voertuigen, het aannemen van personeel, zich te voorzien van kantoormateriaal-. Dit alles verloopt via de befaamde ‘marchés publics’ wat kort samengevat wil zeggen dat het project moet bekend maken waar het naar op zoek is, waarna geïnteresseerde ondernemers, studiebureaus, … een voorstel tot samenwerking kunnen indienen. Zo gaat dat ook voor pakweg fotokopies. Toen ik op een dag opgedragen werd een duizendtal kopies te nemen ter voorbereiding van een planningsatelier, was de kopiezaak die het contract binnengehaald had echter gesloten. Geen nood, gelukkig kende een collega nog een andere ‘papeterie’ waar reeds een samenwerkingscontract mee bestond. Helaas was dit contract afgesloten op basis van de capaciteit van deze handelszaak om balpennen te leveren, en niet bepaald die wat betreft het leveren van fotokopies. Tien uur heb ik doorgebracht in de zaak, met het handmatig recto-verso kopieren van die duizenden pagina’s, op een kleine huisprinter. Lang leve de anti-corruptie…

De andere kant van het verhaal luidt uiteraard dat de BTC ook binnen het Belgische beleid opereert, en de Belgische wetten moet respecteren. Werken voor de BTC is dus als het ware werken voor twee overheden tegelijkertijd. Niet-gouvernementele versus bilaterale hulp, wat draagt het meest bij, heeft het meeste impact? Is het werk bij een NGO ‘aangenamer’, concreter? Beter? Vullen beiden elkaar aan of opereren ze parallel? Vragen die ik mij hier geregeld stel, maar zeker geen gemakkelijk antwoord op vind!

Toevoeging van mezelf: aangezien ik vorig jaar voor een kleine ngo werkte, kan ik voor mezelf wel vlug enkele antwoorden verzinnen. Stof voor een blogstukje in de toekomst, beloofd. Echter in het kort: beide hebben hun voor- en nadelen. Dus ik zou zeggen: laat beide maar verder hun best doen…

Eerste werkdag.

Ondertussen ben ik hier al 2 weken, maar toch nog eventjes een terugblik op mijn eerste werkdag....

Onze bureaus waren gevestigd in de gebouwen van stad Kigali. (moet je eigenlijk rekenen als provincie want heeft zelfde statuten als de 4 andere provincies) Men wist op ons project dat men daar op termijn weg zou moeten, maar in tegenstelling tot vele andere Afrikaanse landen kan het in het huidige Rwanda soms snel gaan. Ziehier een illustratie.

Op woensdag werd medegedeeld dat men 2 dagen later begon aan de afbraak van onze gebouwen....

Die bewuste vrijdag was dus mijn eerste werkdag. 's Morgens moest nog uitgevochten worden welke van de 2 geselecteerde plaatsen werd gekozen. 's Middags begon de effectieve verhuis.

Wat volgde was een kleine cultuurclash....niet slecht als introductie. Een Franse collega had speciaal zijn short en werkschoenen aangetrokken en pief poef paf zijn bureau was verhuisd. Ook mijn Belgische collega-junior Marieke was druk in de weer. Ik hielp waar ik kon. Echter....eens ze alles in dozen gestoken hadden, hielden mijn Rwandese collega's het voor bekeken. Ongelooflijk. Marieke en ik aan het sleuren en zij aan het toekijken en de situatie aan het bespreken. Natuurlijk ging de boel niet echt vooruit....

Rond 16u klaarde echter de hemel op. Een klein legertje 'werkmieren' was opgetrommeld en zij konden het vuile werk beginnen opknappen....

Zo zag het er vroeger uit.

Zo ziet het er nu uit....

Moraal van het verhaal?

Mijn Rwandese collega's zijn hele competente mensen die dagelijks in hun hemd aankomen. Een financieel directeur, boekhouder, specialist publieke gezondheid,.... Sleuren en beulen is aan hen niet besteed. Trouwens, het staat ook niet in hun contract....

Zo zal ik dit jaar ook niet te veel kopies moeten inbinden of koffie zetten. Dat is namelijk het werk van mijn lieve collega Ambroise en als ik dat doe (wat ik best zou willen) dan pak ik zijn werk af. Zou je toch ook niet leuk vinden? Dus als wij eventjes gans die verhuis zelf doen, waar moeten die professionele 'sleurders' dan hun brood verdienen....

Moraal van het verhaal: als je als Westerling in deze nieuwe context aan de slag moet, kunnen vele zaken een bron van frustratie zijn. Echter, als we deze zaken daarentegen proberen te begrijpen, dan moet je je er vaak niet aan ergeren. Integendeel, vaak is het boeiend. Misschien ten koste van enige efficiëntie of logica, maar moeten efficiëntie en logica de enige normen zijn?

Nieuwe locatie

It's time for africa!

Hallo hallo,

zoals Leopold II het de vorige eeuw zei, of onlangs Shakira: It's time for Africa! Ook de BTC (belgisch technische coöperatie, www.btcctb.org) kon zich daar in vinden en voila: donderdag zat ik op het vliegtuig richting Rwanda.

Rwanda, daar wordt af en toe wel eens iets over gezegd of geschreven....en dat zal ik dit jaar ook doen. Ben hier nu nog maar enkele dagen en reeds genoeg inspiratie opgedaan voor een blogstukje of 10. Echter, vandaag houdt ik het bij een droge introductie.

Vorige week vrijdag was mijn eerste werkdag: direct spektakel. We moesten namelijk verhuizen wegens min of meer buitengevlogen uit onze kantoren. Hoe dit verliep beschrijf ik later wel nog eens... Dan deed ook het gerucht de ronde dat het maandag wel eens verlof kon zijn....

En inderdaad: vandaag ik het maandag verlofdag. De president Paul Kagame laat zich vandaag 'herinhuldigen' na de verkiezingen. (op het moment dat ik dit schrijf passeert een helikopter met zoeklicht over ons huis, hier niet ongewoon, de Rwandese versie van een patrouille) Paul wordt vast en zeker een vaste klant in mijn blog. De vent zit vol ideeën en verrassingen. Af en toe vergeet hij daarbij zijn basiscursus democratie....maar echt waar, hij doet zijn best.

Voila, tot hier mijn eerste woordjes vanuit de wijk Kimihurura, Kigali.


Gegroet!


PS: weetje van de dag: wist je dat de Rwandezen in het zwembad lijntjes trekken in de breedte? Das iets
      minder ver....maar wel ambetant als ge lengtes wilt zwemmen

Praktisch:

    tel: +250 782 536 402

   post: BTC Rwanda
           Hans Maesen - PAPSDSK
           41, Rue Député Kayuku
           PB 6089, Kiyovu
           Kigali, RWANDA

Bijna gepasseerd....

Als laatste blogberichtje wil ik nog enkele foto's met jullie delen van een Nicaraguaans fenomeen: fietspooling....

Aan allen die me gelezen hebben: vele groeten! Aan allen die me niet gelezen hebben: ook vele groeten!

28 april land ik 's morgens in het verre Brussel. Hopelijk onder behoorlijke temperaturen.

Afspraak 7 mei voor een foto-avond over mijn ervaringen in Nicaragua. Om 20u in Zaal Ter Linde, Geluwe.

Adios!

Teleton

Vorige week vrijdag stond gans Nicaragua in het teken van den Teleton. Dat is een nationale inzamelactie voor Los Pipitos. Qua bekendheid en impact doet het me een beetje denken aan ‘Kom op tegen Kanker’ bij ons. Iedereen spreekt erover, er is een show live op nationale en regionale tv…

Duizenden schoolkinderen lopen de straten af met een collectebus en in elke stad is er de ganse dag een ‘show’. Daar zijn er optredens van kinderen en muzikanten. Heel interessant om een stukje Nicaraguaanse cultuur te proeven.

Uiteindelijk werd over gans Nicaragua 13 518 000 cordoba’s opgehaald, das een kleine 500 000 euro. Daarmee worden verschillende medische centra onderhouden of gebouwd.

Vorige week vrijdag stond gans Nicaragua in het teken van den Teleton. Dat is een nationale inzamelactie voor Los Pipitos. Qua bekendheid en impact doet het me een beetje denken aan ‘Kom op tegen Kanker’ bij ons. Iedereen spreekt erover, er is een show live op nationale en regionale tv…

Duizenden schoolkinderen lopen de straten af met een collectebus en in elke stad is er de ganse dag een ‘show’. Daar zijn er optredens van kinderen en muzikanten. Heel interessant om een stukje Nicaraguaanse cultuur te proeven.

Uiteindelijk werd over gans Nicaragua 13 518 000 cordoba’s opgehaald, das een kleine 500 000 euro. Daarmee worden verschillende medische centra onderhouden of gebouwd.

Missionaris Maesn

Ik denk dat velen dit ondertussen weten, maar toch voor de duidelijkheid: ik werk hier bij Los Pipitos, een vereniging van ouders van kinderen met een handicap.

Een deel van mijn werk hier was het uitwerken en opvolgen van een handleiding kinesitherapie. Daarin leg ik zo eenvoudig mogelijk belangrijke zaken uit voor ouders van een kind met een motorische handicap tussen 0 en 6 jaar. Belangrijkste thema’s zijn daarbij de motorische mijlpalen (controle hoofd – rollen – zitten – staan – lopen) en vermijden van contracturen.

In ons centrum in Esteli werk ik wekelijks met de ouders die met hun kinderen komen. Ik toon hen hoe ze bepaalde oefeningen kunnen doen en leg hen uit wat belangrijk is. Naar een kine gaan is hier niet evident. Vaak wegens geen geld, maar buiten Esteli is er meestal gewoonweg geen kine. Daarom moeten de ouders zelf weten hoe ze hun kind kunnen begeleiden/stimuleren.

Nu mijn tijd hier stilletjes aan op zijn einde loopt, deed ik een tour langs verschillende andere afdelingen van Los Pipitos in het noorden van Nicaragua. Daar werden de ouders van kinderen met een motorische handicap tussen 0 en 6 jaar samengeroepen. Van heinde en verre kwamen er mama's met hun kind. Sommige moesten 2 uur wandelen en erna nog een uur op de bus, dit in de loden hitte met een kind op de arm. Stel u het even bij ons voor....

Ik voelde me een beetje als een missionaris. Van de ene naar de andere plaats trekkend, telkens mijn boodschap verkondigend. Alleen al spreken over het belang van kine is hier heel belangrijk. Mensen weten niet dat je vergroeiingen kan voorkomen, dat hun kind misschien zal kunnen wandelen mits oefeningen. Kinderen worden soms geopereerd, maar geen enkele chirurg die het nodig vind ouders te informeren over revalidatie. Resultaat is dat de operatie vaak na een tijdje nutteloos blijkt geweest te zijn. 

Hartverwarmend is de dankbaarheid van de mensen in de landelijke gebieden. Vaak wordt ik er aangespraken als 'meneer doktoor' of 'meneer de medicus'...Een beschaamde vrouw gaf me zwijgend, half gebogen, bijna zonder me in mijn gezicht aan te kijken 4 mango's...

Enkele sfeerbeelden :

Internationale vrouwendag

Ook hier was het gisteren - 8 maart - internationale vrouwendag.

Een mannelijke collega merkte fijntjes op: 
''Voor mij kan dat er wel door, zo'n dag voor de vrouwen. Als de andere 364 maar voor ons zijn....''

Tja, over machismo kan ik hier wel nog eens een boompje opzetten.

Bezoek Thijs

Hola,

vorige week had ik mijn laatste bezoek. Niemand minder dan den Thijs kwam even ontdooien.
(jaja, den dezen van 'de Nieuwste Ontwikkeling'  http://www.denieuwsteontwikkeling.be/)

In vogelvlucht mocht ook Thijs de schoonheid, de openheid, de warmte....van Nicaragua en zijn mensen ervaren. Nicaragua, waar vulkanen en meren achter elke bocht opduiken. Ik ben er na al deze tijd eigenlijk een beetje trots op. Alsof het allemaal een beetje van mij was....

Geniet mee met enkele foto's....

 Kheb mijn hoofdje volgeladen....

 Uitzicht over het koloniale Granada

Nicaragua op zijn mooist: Isla Ometepe

 Volcan Concepción

 Local bus op Isla Ometepe: Thijs gaat aan de haal met de kip van het meisje

Volcan Concepción, gezien vanop het dak van de bus

Volcan Concepción, 's avonds gezien vanuit ons hotel

Beklimming Cerro Negro, een van de jongste vulkanen ter wereld

Zicht op de andere vulkanen: Santa Clara, Telica en de rokende San Cristobal

Thijs kon zijn enthousiasme moeilijk verbergen

Beklimming: iets meer dan een uur

Afdaling: 1 minuut

Volcan Momotombo met rijstveld op de voorgrond

 Thijs met mijn landbouwmannen in het nieuwe kiekenkot

 Salto de Estanzuela bij Estelí

PS: Ideeën voor volgende reisbestemming nodig?....

Help!

Help!

Ik zit vast in mijn kantoortje....

Vanmorgen heb ik het afwerken van mijn 'systematizacion de experiencia' gepland. Wat dat juist is, dat bespaar ik u, laat ons zeggen: het is computerwerk. Het kantoortje was echter gesloten, de collega die de sleutel heeft schijnt ziek te zijn of zo. Echter, via het winkeltje geraak ik binnen want er is een klein verbindingsdeurtje.

Nu blijkt dat mijn collega van het winkeltje gaan vliegen is en nu is ook het verbingingsdeurtje genadeloos op slot. Ontsnappen is nu onmogelijk. Voor de ramen is er tralies, een raam in Nicaragua is namelijk geen raam als er geen tralies voor is.

Op zich geen probleem, ik werk nu rustig geconcentreerd verder.

Zelfs de babbeltjes moet ik niet missen, de raampjes staan open. Zojuist kwam een van onze jongeren langs met zijn dagelijkse vraag, normaal aan mijn collega gericht:

* Zeg, ben ik echt nen bandiet?
- Nee jongen, dat ben je niet.
* Ook geen klein beetje?
- Welja, een klein beetje soms wel....

Gegroet!